Kikwete aliwaambia watunga sheria katika hotuba ya kitaifa iliyotangwazwa na televisheni kwamba nchi wanachama tatu zimejitenga zenyewe na kujiendesha kinyume na Mkataba wa EAC na itifaki ya1999, jambo ambalo halikubaliki.
"Wameunda umoja wa nia, nani asiye na nia?" Kikwete alisema.
Kenya, Uganda na Rwanda zilikutana mwezi uliopita huko Kigali, pasipo wanachama wenzao wa EAC Tanzania na Burundi.
Watatu hao waliazimia kuhusu masula manane, lakini Tanzania inahusika zaidi na jitihada zake za kuunda kamati iliyopewa kazi ya kuandika katiba ya EAC na uamauzi wao wa kuunda umoja wa forodha, "ambao ulipaswa kujumuisha wanachama wote wa jumuiya", Kikwete alisema.
Tanzania inachangia shilingi bilioni 12 (dola bilioni 1.3) kwa mwaka kuendesha masuala ya EAC, kwa hiyo ni makosa kusema Tanzania haikutaka kuharakisha mchakato wa muungano wa EAC, raisi alisema.
Alisema nchi hizo tatu zinataka kujiwahisha kwenye hatua inayofuatia ya kuunda shirikisho kabla ya kukamilisha hatua tatu za mwanzo zinazotakiwa kisheria na mkataba na itifaki. .
"Mkataba uko wazi. Unatuwekeza kuanza na umoja wa forodha, soko la pamoja, fedha moja na baada ya hapo shirikisho," Kikwete alisema. "Tunataka kujenga msingi imara wa uchumi ambao utatoa uhakikisho wa shirikisho."
Alisema nchi wanachama wote wa EAC zilikutana Arusha tarehe 28 Aprili na kukubaliana kutoa ripoti kwenye mkutano wa wakuu wa nchi uliopangwa kufanyika tarehe 30 Novemba huko Kampala. Lakini mwezi Juni, nchi hizo tatu ziliamua kujitenga, pasipo kushirikisha Tanzania.
Hahari na Sabahi Online